Trong bối cảnh ngày càng nhiều người Việt đến Hàn Quốc để du học, lao động hoặc du lịch, việc nắm rõ khái niệm “lưu trú quá hạn” và “lao động bất hợp pháp” là vô cùng quan trọng. Hai khái niệm này tuy có liên quan đến tình trạng cư trú nhưng lại mang bản chất và hậu quả pháp lý rất khác nhau. Việc hiểu rõ sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi bản thân, tránh vi phạm pháp luật Hàn Quốc.

1. Lưu trú quá hạn tại Hàn Quốc là gì?

Lưu trú quá hạn (불법 체류) là tình trạng một người nước ngoài tiếp tục ở lại Hàn Quốc sau khi visa hoặc thời hạn cư trú được cấp đã hết, mà không thực hiện gia hạn hoặc không rời khỏi lãnh thổ theo quy định.

Ví dụ:

• Du học sinh hết thời hạn visa nhưng không về nước, cũng không xin gia hạn.

• Người lao động hết hạn hợp đồng E-9 nhưng vẫn ở lại Hàn Quốc mà không xin chuyển đổi tư cách cư trú.

Hậu quả:

• Bị coi là cư trú bất hợp pháp và có thể bị trục xuất, phạt tiền, hoặc cấm tái nhập cảnh từ 1 đến 10 năm tùy mức độ vi phạm.

• Có thể bị giam giữ tại trung tâm xuất cảnh trong quá trình xử lý.

2. Lao động bất hợp pháp tại Hàn Quốc là gì?

Lao động bất hợp pháp (불법 취업) là hành vi làm việc tại Hàn Quốc mà không có sự cho phép hợp pháp, vi phạm các quy định trong Luật Quản lý xuất nhập cảnh Hàn Quốc.

Các trường hợp phổ biến:

• Làm việc khi đang giữ visa không cho phép lao động (như visa du lịch C-3, visa thăm thân F-1).

• Làm việc sai mục đích visa (ví dụ: visa D-2 du học nhưng đi làm toàn thời gian tại nhà máy).

• Làm việc không có hợp đồng hoặc tại cơ sở không đăng ký sử dụng lao động nước ngoài.

Hậu quả:

• Có thể bị trục xuất khẩn cấp, cấm quay lại Hàn Quốc, và bị đưa vào danh sách đen trong hệ thống di trú.

• Chủ sử dụng lao động cũng bị xử phạt nặng: từ tiền phạt hành chính đến truy cứu trách nhiệm hình sự nếu vi phạm nhiều lần.

3. Sự khác biệt rõ ràng giữa “lưu trú quá hạn” và “lao động bất hợp pháp”

4. Một người có thể vi phạm cả hai?

Hoàn toàn có thể xảy ra đồng thời.
Ví dụ: Một người sang Hàn Quốc bằng visa E-9 làm việc hợp pháp. Khi visa hết hạn, người đó vẫn ở lại và tiếp tục làm việc chui tại nhà máy. Trong trường hợp này, người đó vừa lưu trú quá hạn, vừa lao động bất hợp pháp.

Khi vi phạm cả hai, hình phạt sẽ nặng hơn, thời gian cấm nhập cảnh có thể lên tới 10 năm, và khả năng được quay lại Hàn Quốc là rất thấp, đặc biệt nếu bị bắt giữ, giam giữ hoặc cưỡng chế về nước.

5. Làm sao để không rơi vào tình trạng bất hợp pháp?

• Theo dõi sát hạn visa, chủ động gia hạn đúng thời hạn (có thể làm online qua HiKorea).

• Không làm việc sai quy định visa hoặc không rõ ràng về quyền lao động của mình.

• Hỏi cơ quan hỗ trợ di trú hoặc trung tâm hỗ trợ lao động nước ngoài nếu không chắc về quy định.

Tại Hàn Quốc, pháp luật về cư trú và lao động của người nước ngoài rất chặt chẽ. Lưu trú quá hạn và lao động bất hợp pháp đều là những hành vi bị nghiêm cấm và có thể khiến bạn đánh mất cơ hội quay trở lại Hàn Quốc trong tương lai. Hãy là người lao động có trách nhiệm, tìm hiểu kỹ luật lệ trước khi sang và trong suốt thời gian sinh sống tại Hàn.

Nếu bạn cần được tư vấn rõ hơn về quy định visa, gia hạn hay chuyển đổi mục đích cư trú, hãy liên hệ với các cơ quan hỗ trợ chính thức hoặc trung tâm tư vấn uy tín để đảm bảo hành trình của bạn tại Hàn Quốc luôn hợp pháp và an toàn.

Tham khảo:

>> Lao động bất hợp pháp tại Hàn Quốc: Hiểu đúng để tự bảo vệ bản thân và xã hội